Muhasebe

Fiyat Farkı Faturası Nedir? Nasıl Kesilir?

Fiyat farkı faturası, alıcı ve satıcı arasında yapılan satış sonrasında ortaya çıkabilen ücret farklılıklarının belirlenmesi amacıyla oluşturulan faturadır. Enflasyon ya da döviz kurundaki değişiklikler, satış sonrası ve teslimat sırasında fiyat farklılıklarının meydana gelmesine neden olur.

Fiyat farkı faturası örneği incelendiğinde, faturanın nasıl kesildiği ile ilgili detaylara hakim olunabilir. Öncelikli olarak yapılan satış sonrasında ortaya çıkan fiyat farkı satıcı veya alıcı tarafından faturalandırılmalıdır. Satılan ürün ya da hizmetin bağlı olduğu KDV ve faturadaki KDV baz alınarak ilgili fatura hazırlanmalıdır. Belirtilen hususların her biri, faturanın nasıl oluşturulacağının öğrenilmesini olanaklı hale getirir. 

Fiyat Farkı Faturası Nedir?

Fiyat farkı faturası, bir ürün ya da hizmetin satışı ardından imzalanan sözleşmedeki fiyat ile teslimat sırasındaki fiyatın farklı olması durumunda kesilen fatura olarak tanımlanabilir. Konunun çok daha iyi anlaşılabilmesi için şu şekilde bir örnek verilebilir: Satıcının 15.000 TL’lik fatura kesmesi gerektiğini varsayalım. Fakat sehven fatura 11.000 TL şeklinde kesildiyse ve fatura iptali ya da iadesi yoksa bu durumda aradaki 4.000 TL için tekrar fatura kesilmesi, sorunun çözümlenmesini sağlar.

Fiyat farkı faturası KDV oranı baz alınarak fatura kesilmesi gerekir. Öte yandan fiyat farkı kapsamında yer alan ürün KDV’den muaf ise bu durumda fatura oluştururken KDV alınmaması son derece önemlidir. Fatura kesimi sırasında bu ve bunun gibi hususlara dikkat edilmesi, ortaya çıkabilecek sorunların minimize edilmesini olanaklı hale getirir. 

Fiyat Farkı Faturası Hangi Durumlarda Kesilir?

Fiyat farkı faturası, temel olarak ürün ya da hizmetin satışı sırasında fiyat farklarının oluşması nedeniyle kesilir. İthalat ya da ihracat fiyat farkı faturası olmak üzere bu türden bir fatura kesilmesinin nedenler genel hatlarıyla şu şekilde özetlenebilir:

  • Satış sırasında ürün ya da hizmetin fiyatı yanlış belirtilmiş olabilir. Bu durumda gerçek fiyat üzerinden düzeltme yapılması gerekir.
  • Üretim sürecinde maliyet artışları yaşanabilir. Bu tür hallerde satıcı, beklenmedik maliyet artışlarını alıcıya yansıtmak isteyebilir.
  • Satış sözleşmesi üzerinde çeşitli değişiklikler yapılabilir. Bu ise fiyatlarda da düzenlemelere neden olabilir.
  • Satışa konu olan mal ya da hizmetin bedelinin döviz cinsinden belirlenmesi ve satış sonrasında kur farklılıklarının oluşması, fiyat farkı faturasının kesimine sebebiyet verebilir.

Her bir husus, faturanın kesilmesi adına önemli belirleyicilerdir. Fakat faturanın kesilmesi için kanuni dayanak bulunmasının son derece kritik olduğunu belirtmek mümkündür. Aksi hallerde fatura kesimi gerçekleştirilemez. Bunun yanı sıra fatura kesiminde tevkifatlı fiyat farkı faturası gibi farklı türler ön planda tutulmalıdır. Bu tür faturalarda KDV alıcı tarafından tevkif edilir. 

Fiyat Farkı Faturası Nasıl Hesaplanır?

Fiyat farkı faturası hesaplama işlemleri çeşitli faktörler göz önünde bulundurularak yapılır. Hesaplamanın doğru yapılması, süreç içinde ortaya çıkabilecek sorunların minimize edilmesi adına bir hayli önemlidir. Bu nedenle fiyat farkı faturası hesaplama işlemleri oldukça titiz bir şekilde yapılmalıdır.

Hesaplama için ürün ya da hizmetin başlangıç fiyatı belirlenmelidir. İlgili sözleşmede ürünün satış fiyatı açık bir şekilde yazar. Bunun yanı sıra son fiyat belirlenmelidir. Ardından son fiyattan başlangıç fiyatı çıkarılmalıdır. Son olarak KDV uygulaması gerçekleştirilmelidir. Mal ya da hizmetin KDV’ye tabi olup olmaması önemlidir. Eğer tabi ise KDV oranı üzerinden hesaplama yapılır.

Hesaplama işlemlerini çok daha iyi anlayabilmeniz için şu şekilde bir örnek vermek mümkündür:

  • Başlangıç fiyatı: 200.000 TL
  • Son fiyat: 220.000 TL
  • Fiyat farkı: 20.000 TL
  • KDV (%18): 3.600 TL
  • Toplam fatura tutarı: 20.000 + 3.600 TL = 23.600 TL

Ürünün ilk fiyatı ve son fiyatı arasındaki fark ve KDV tutarı eklendiğinde 23.600 TL’lik fark ortaya çıkar. Fiyat farkı faturasında KDV, ürün ya da hizmetin KDV’ye dahil olduğu durumlarda geçerlidir. Bu nedenle hesaplama yapılırken KDV tutarının dahil edilmesi gerekir. 

Fiyat Farkı Faturası Kesme Süreci Nasıl İşler?

Fiyat farkı faturası için fatura kesme süreci çeşitli adımlardan meydana gelir. Süreç içinde birkaç adım birbiriyle ilintili olup bu adımlar ana hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

  • İlk olarak fiyat farkı tespit edilmelidir. Sözleşmede yer alan fiyat ve ürünün gerçek fiyatı belirlendiğinde fiyat farkı ortaya çıkar.
  • Fark tespit edildikten sonraki adım, faturanın düzenlenmesidir. Fiyat farkı faturası çeşitli bilgileri içerir. Bu bilgeler arasında fatura tarihi, satıcı ve alıcı bilgileri, sözleşmede yer alan fiyat, farkın oluştuğu mal veya hizmet bilgileri, (varsa) KDV tutarı; faturada bulunması gereken bilgiler arasında yer alır.
  • Düzenlenmiş olan fatura, alıcıya iletilmelidir. Ardından ödeme talebinde bulunulmalıdır.
  • Son olarak ilgili fatura alıcı ve satıcı tarafından kendi muhasebe kayıtlarına doğru bir şekilde işlenmelidir.
  • Belirtilen adımların her biri, fatura kesme sürecinin sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını olanaklı hale getirir.

Fatura düzenlenmesi için bazı şartların karşılanmış olması gerekir. Bu şartlar arasında, fatura ile ilgili karşı tarafa gerekli bilgilendirmenin yapılması yer alır. Fiyat farkı faturası açıklaması yapıldıktan sonra düzenleme gerçekleştirilmelidir. Bunun yanı sıra sözleşmede fiyat farkına dair hüküm yer alması da önemlidir. 

Fiyat Farkı Faturasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Fiyat farkı faturasında dikkat edilmesi gereken pek çok husus bulunur. Bu hususlar, aşağıdaki gibidir ve sürecin sorunsuz bir şekilde tamamlanabilmesi açısından önemlidir.

  • Fiyat farkı faturası tipi e-fatura ya da e arşiv fatura olabilir.
  • Faturanın asıl satışın yapıldığı dönemle aynı dönemde kesildiğinden emin olunmalıdır.
  • Fiyat farkı hesaplanırken KDV oranı dikkate alınmalıdır. Eğer ilgili ürün ya da hizmette KDV uygulanıyorsa hesaplama sırasında KDV de ön planda tutulmalıdır. Fakat ürün ya da hizmetin KDV’den muaf olması da mümkündür.
  • Düzenlene fatura muhasebe kayıtlarında doğru bir şekilde yer almalı, hatalı işlemlerden uzak durulmalıdır.
  • Fatura düzenlenirken asıl satış faturasına atıfta yapılmış olmalıdır.
  • Fiyat farkının nedeni ile ilgili net bir bilgilendirilme gerçekleştirilmelidir.
  • Fatura düzenleme esnasında hesaplama doğru bir şekilde yapılmalıdır.
  • Fiyatta düşme meydana gelmişse eğer negatif fiyat farkının da faturada belirtilmiş olması gerekir.
  • KDV istisnaları varsa bu durumda hesaplamaya KDV eklenmediğinden emin olunmalıdır.
  • Fatura ile ilgili gerçekleştirilmiş olan yasal düzenlemeler çerçevesinde hareket edilmelidir.

Belirtilen hususların her biri, fatura ile ilgili dikkat edilmesi gerekenleri kapsar. Süreç içinde doğru bir şekilde hareket etmek, daha sonra oluşabilecek sorunların da minimize edilmesini sağladığından belirtilen hususlara uyulması oldukça önemlidir.  

Fiyat Farkı Faturası ile Normal Fatura Arasındaki Farklar

Fiyat farkı faturası ile normal fatura arasında birtakım farklılıklar bulunur. Bu farklılıklar şu şekilde özetlenebilir:

  • Normal faturalar satış işlemi gerçekleştiğinde düzenlenmekle birlikte fiyat farkının gösterildiği faturalar satıştan sonra düzenlenir. Eğer fiyatta bir değişiklik ortaya çıkmışsa böyle bir düzenlemeye ihtiyaç duyulur.
  • Normal faturada satış işlemleri belgelenir. Ayrıca vergisel kayıtlar tutulur. Fiyat farkının gösterildiği faturalarda ise sözleşmedeki fiyat ve gerçekleşen fiyat arasındaki fark gösterilir.
  • Normal faturalarda satışı yapılan ürün ya da hizmetle ilgili temel bilgiler yer alır. Fiyat farkının gösterildiği faturalarda ise bunlara ek olarak fiyat farkının neden ortaya çıktığı gibi bilgiler de bulunur.
  • Normal fatura ve fiyat farkı faturası arasındaki temel farklar yukarıdaki gibidir. Fiyat farkının gösterildiği faturalar, tıpkı normal faturalarda olduğu gibi e-arşiv faturası şeklinde gösterilebilir. Aynı zamanda tevkifatlı fatura fiyat farkı faturası şeklinde düzenlenebilir. Tevkifatlı fatura, tevkifat işlemine tabi tutulan faturadır. Bu tür faturaların normal faturalardan farkı, faturanın kapsamında yer alan verginin hem alıcı hem de satıcı arasında bölüştürülmesidir.

Siz de satış işlemlerinizi doğrudan etkileyebilen fiyat farkı faturası ile ilgili daha fazla bilgi almak istiyorsanız HangiKredi uzman desteğinden yararlanabilirsiniz. Faturaya dair detaylı bilgi sahibi olmanız, fatura kesme süreci içinde yaşayabileceğiniz sorunları en aza indirmenizi ve süreci başarılı bir şekilde tamamlamanızı olanaklı hale getirir.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu