Faktoring Çek Kırdırma Şartları Nelerdir?

Faktoring, genel olarak bir işletmenin alacaklarını banka gibi bir finans kuruluşuna devretmesi işlemidir. İşletmeler, müşterilerden aldığı vadeli ödemeleri faktöring şirketine devrederek anında nakit elde eder. Böylece işletmeler vadeli alacaklarını beklemeden anında nakit ihtiyaçlarını karşılayabilir. Bununla beraber faktoring şirketine devredilen nakit, çoğunlukla vadeli borçtan daha düşük bir meblağdır. Faktoring şirketi, sonrasında borçludan bütün tutarı alarak kâra geçmeyi hedefler. Faktoring çek kırdırma işlemi ise isminden de anlaşılabileceği gibi faktoring şirketlerinin çekleri bozdurma işlemidir. İşletmeler, müşterilerden aldığı çekleri faktoring şirketine devrederek anlık likidite ihtiyaçlarını karşılar ve faktoring şirketleri de gelecekte gelmesi beklenen parayı daha uygun bir fiyata şirketten satın almış olur.

Faktoring çek kırdırma işlemi yaparken dikkat etmeniz gereken bazı kriterler vardır. Faktoring çek kırdırma şartları arasında çek sahibinin daha önce karşılıksız çek vermemesi bulunur. Daha önce bankalarla ödeme planları konusunda sıkıntı yaşamış olan kişilerden ya da çekleri karşılıksız çıkan şirketlerden gelen çekleri faktoring firmaları genellikle kabul etmez. Çünkü bu durum, çekin güvenirliliğini tehlikeye atar. Faktoring firmaları, bu sürece girerken bir risk aldığı için çek sahibinin geçmiş finansal işlemlerini inceler ve incelemeleri sonucunda elde ettiği bilgiler ışığında sürece dahil olur. Ayrıca çekin faturalı bir işleme ait olması gerekir. Örneğin, bir ürün ya da hizmet karşılığında işletme bu çeki almalıdır. Bu faktörler, faktoring firmaları için çekin daha güvenilir hale gelmesini ve ileride yaşayabileceği problemleri minimuma indirmesini sağlar.

Çek Kırdırma İşlemi Nedir? Nasıl Yapılır?

Çek kırdırma işlemi işletmelerin elindeki çeki vadesi gelmeden nakde çevirmesi sürecidir. İşletmeler nakit ihtiyacı duyduklarında ellerindeki çeki bankalara ya da faktoring firmalarına devrederek o nakit ihtiyaçlarını karşılamayı düşünebilir. Genellikle çek kırdırma işlemi nakit ihtiyacını karşılamak için tercih edilir. Çek kırdırma yaptırmak için ilk önce banka ya da bu iş için özel olarak hizmet veren faktoring firmalarından birini seçmeniz gerekir.

Faktoring firmaları, işletmelerin vadeli alacaklarını önceden onlardan satın alan kuruluşlardır. Ardından çekinizi kırdırmaya karar verdiğiniz firmaya başvurmalısınız. Başvuru sırasında bankalar da faktoring firmaları da sizden bazı bilgiler isteyebilir. Bütün bilgileri eksiksiz bir şekilde doldurduktan sonra başvuru işleminizi tamamlayabilirsiniz. Eğer banka ya da faktoring firması, yaptığı değerlendirme sonucunda çeki sizden almaya karar verirse anlaşmaya varabilirsiniz.

Faktoring firmasıyla anlaşmaya vardıktan sonra hızlı bir şekilde nakde ulaşabilirsiniz. Çek kırdırma işlemiyle likidite ihtiyacınızı pratik bir şekilde karşılayabilir ve işiniz için ihtiyacınız olan nakde ulaşabilirsiniz. Bununla beraber her başvurunun olumlu sonuçlanmadığını ve bazı durumlarda faktoring firmalarının çeki güvensiz bulabileceklerini bilmelisiniz. Bundan dolayı aynı anda birden fazla faktoring firmasına başvurarak kabul edilme olasılığınızı artırabilirsiniz. Ayrıca hangisinin size daha yüksek bir meblağ sunacağını da birden fazla başvuru yaparak daha kolay bir şekilde tespit edebilirsiniz.

Çek Kırdırma için Gerekli Evraklar

Faktoring firmaları sürecin doğru bir şekilde işlemesi ve herhangi bir problemin yaşanmaması için bazı bilgilere ihtiyaç duyar. İstenilen evraklarda çek sahibinin finansal durumu, çekin geçmişi, işlemin detayları ve çekin alındığı kişi/firma hakkında bilgiler yer alır. İstenilen belgeler, firma türlerine göre farklılık gösterir. Çek kırdırma için gerekli evraklar genel olarak aşağıdaki gibidir:

• Şahıs firmalarından vergi levhası, kimlik ve imza beyannamesi fotokopisi istenir. Aynı zamanda ikametgah, vekalet durumu varsa tüm vekillerin kimlik bilgileri, imza beyanı ve ikametgahları, banka hesap cüzdanı, beyanname ekinde bulunan bilanço ve son döneme ait olan gelir beyanı istenir.
• Limited, kollektif ve anonim şirketlerden vergi levhası, Ticaret Sicil Gazetesi, şirket ortaklarının sirküleri ve imza sirküleri fotokopisi istenir. Ayrıca gerekli durumlarda vekaletname, hazirun cetveli, son döneme ait olan kurumlar vergisi beyanı, bilanço, istendiği durumlarda genel mizan, hesap bilgilerini gösteren dekont, eğer bir ortağın hissesi %25’in üzerinde ise adres beyan eden belge ve şirket müdürlerinin adreslerini gösteren bir doküman getirilmelidir.
• Ortaklık firmalarında her bir ortak için vergi levhası fotokopisi, imza beyannamesi, ikametgah ve kimlik fotokopileri verilmelidir. Ek olarak tahakkuk fişi, her ortağın beyan ettiği gelir vergisi ve ortak banka hesap cüzdanı da edinilmelidir.

Yukarıdaki belgeleri edindikten sonra faktoring çek kırdırma için işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Çekin sahibinin güvenilir olduğunu faktoring firmasına kanıtladıktan sonra süreci başlatabilir, nakit ihtiyacınızı faktoring çek kırdırma işlemi sayesinde kısa süre içinde karşılayabilirsiniz.

Çek Bozdurma Masrafı/Ücreti

Çek bozdurma masrafı faktoring firmasından firmasına değişiklik gösterebilir. Elde edeceğiniz ücret, çek tutarından faktoring ücretinin çıkarılmasıyla elde edilir. Genel olarak faktoring çek kırdırma ücreti şu şekilde özetlenebilir:

Elinizde 100.000 TL’lik bir çek olduğunu düşünelim. Aylık %1,67 faiz, komisyon oranının %1, ve BSMV’nin de %5 olduğunu varsayalım. O zaman hesaplama işlemi şu şekilde gerçekleşir:

Genel formül: Faktoring ücreti = Vergi (BMSV) + Komisyon + Faiz Tutarı

• Faiz Tutarı = Anapara x Faiz Oranı x Vade / 365. Bu formülden yola çıkarsak örnekteki faiz oranı 100.000 TL x 0,0167 x 30 / 365 = 137,26 TL bulunur.
• Komisyon Tutarı = Anapara x Komisyon Oranı. Formüldeki veriler yerine konulursa 100.000 TL x 0,01 işleminden 1.000 TL elde edilir.
• BSMV Tutarı: (Faiz Tutarı + Komisyon Tutarı) x BSMV Oranı. Bu formül eldeki verilere uygulandığında ise şu sonuç elde edilir: (137,26 TL + 1.000 TL) x 0,05 = 56,86
• Toplam Faktoring Ücreti: BSMV Tutarı + Faiz Tutarı + Komisyon Tutarı. Elde edilen veriler yerine konulduğunda toplam faktoring ücreti 56,86 TL + 137,26 TL + 1.000 TL işleminin sonucunda 1.194,12 TL.
• Net Alınan Tutar: 100.000 TL – 1.194,12 TL = 98.805 TL

Yukarıdaki faktoring çek kırdırma oranı üzerinden hesaplama yapıldığında 30 gün vadeye sahip olan 100.000 TL’lik bir çek için bütün şartları sağladığınız takdirde 98.805 TL nakit elde edebilirsiniz. Faktoring hizmetlerinin avantajı, bu örnekte olduğu gibi çeki bozdurma süresi gelmeden paranızı belirli bir kayıpla o an alabilmenizdir.

Kısacası, çekteki masrafı yüklendikten sonra elinizde kalan tutarı faktoring firmasından alabilirsiniz. Faktoring ücreti faiz tutarı, komisyon ve banka ve sigorta muameleleri vergisi tutarlarının toplamından oluşur. Ayrıca çekin vadesi de elinize geçecek tutarı etkiler. Çekin vadesi ne kadar kısa olursa elinize geçecek miktar o kadar yüksek olur. Çünkü faktoring firması, kısa süre içinde çeki bozdurarak parasını geri kazanabilir. Aynı zamanda işletilen faiz de vadeye göre belirlenir.

Banka Çek Kırdırma Oranları

Çek kırdırma, genel olarak bir çeki vadesi gelmeden bozdurma işlemidir. Bununla beraber banka çek kırdırma oranları birbirinden farklı olabilir. Yukarıdaki örnekte komisyon tutarı %1 olarak alınmış olsa da genellikle bankalarda çok daha yüksek oranlar kullanılır. Bankaya ya da faktoring firmasına çeki kırdırırken bu oranı kazancınızdan düşmeniz gerekir. Her bankada çek kırdırma oranı farklı olabileceği için belirli bir bankaya yönelmeden önce araştırma yapmanız tavsiye edilir. Yapacağınız araştırmalar sonucunda en düşük kırdırma oranı olan bankayı tercih edebilir ve nakit ihtiyacınızı kısa süre içinde karşılayabilirsiniz. Bununla beraber eğer çekin vadesi geldiğinde bankalar çeki bozduramazsa tekrar sizinle iletişime geçebileceklerini aklınızda bulundurmalısınız.

Finansman ihtiyacınız varsa Hangi Kredi aracılığıyla sizin için farklı bankaların oranlarını öğrenebilir, kredi seçenekleri arasından gereksinimlerinizi karşılayacak seçeneklere ulaşabilirsiniz.