Vergi Dairesinde Yapılan İşlemler Nelerdir?

6 Eylül 2024

Vergi Dairesi işlemleri her mükellefin merak ettiği konuların başında gelir. Çünkü her Türk vatandaşının kazancı üzerinden belli oranda vergi vermesi gerekir. Vergilendirme süreçlerinin daha şeffaf ve doğru olması açısından bunun önemi yüksektir. Günümüz teknolojisinde birçok işlem internet üzerinden yapılıyor olsa da bazı durumlarda fiziki olarak Vergi Dairesine gitmek gerekir. “Vergi Dairesinde hangi işlemler yapılır?” sorusunun yanıtı ve daha fazlası için size hazırladığımız bu rehberi inceleyebilirsiniz. İyi okumalar!

Vergi dairesi işlemleri için mükelleflerin cevabını bilmesi gereken sorular var. Bunlardan bazıları;

Hangi Vergi Dairesine bağlıyım?
Vergi Dairem neresi?

Bu soruların yanıtlarını internet üzerinden ya da telefon aracılığıyla kısa sürede öğrenebilirsiniz. Sonrasında fiziki işlem gerektiren uygulamalar için bağlı olduğunuz Vergi Dairesine şahsen gidebilir veya internet üzerinden daire sorguları yapabilir, Dijital Vergi Dairesi uygulaması ile işlemlerinizi dakikalar içinde halledebilirsiniz.

Vergi Dairesi Nedir?

Vergi Dairesi ile ilgili işlemlerden bahsetmeden önce bu kavramın tanımından söz etmekte fayda var. Genel olarak mükelleflerin yükümlülüklerini yerine getirmesine yardımcı olan kuruma “Vergi Dairesi” denir. Ülkemizde çeşitli noktalarda kurulan Vergi Dairesi Müdürlüklüklerinde; beyanname kontrolü, vergi tahsili ve kayıtları gibi birçok işlem yapılır. Örneğin iş yeri açma, Vergi Dairesi işlemleri arasında yaygındır.

Ülkemizde her bir il ve ilçede birçok Vergi Dairesi şubesi bulunur. Bu müdürlükler, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olarak çalışır. Bakanlık, kamu gelirlerinin toplanmasından sorumlu olduğundan bu daireler de ona bağlı hizmet verir. Hangi Vergi Dairesine bağlı olduğunu öğrenmek isteyen bir vatandaş, 444 0 189 numarasını tuşlayarak bu konuda destek alabilir. Peki Vergi Dairesinde yapılan işlemler neler? Bunun cevabı için sizi bir sonraki başlığa alalım.

Vergi Dairelerinde Hangi İşlemler Yapılabilir?

Vergi Dairesi işlemleri oldukça fazla. Ancak 2023 yılında kullanıma sunulan Dijital Vergi Dairesi ile tüm işlemlerin burada yapılma zorunluluğu da kaldırılmış durumda. Yine de bazı hizmetlerin alınabilmesi için Vergi Dairelerini ziyaret etmenin gerektiği durumlar da var. Peki bu işlemler neler? Gelin, birlikte bakalım.

Bildirim İşlemleri

Vergi Dairesi işlemleri arasında bulunan bildirimler, vergi durumu değişikliğinden adres değişikliğine kadar geniş bir grupta yer alır. Aynı şekilde şirketinizde olan değişimleri de buraya bildirmeniz gerekir. Örneğin İş Yeri Devir İşlemleri, Vergi Dairesi bildirim hizmetleri alanına girer. Bildirim konusuna giren bazı hizmetler;

Farklı bir vergi ödemesi şekline geçiş,
Adres değişimi,
Yükümlülükten muafiyet gerektiren hâller,
Yükümlülük şeklinde yapılan değişiklikler.

Önemli! İşletmenizde ya da iş şeklinizde olan değişikliklerin tümünü bir ay içerisinde bağlı olduğunuz Vergi Dairesi Müdürlüğüne iletmeniz gerektiğini hatırlatalım.

Vergi Borcu Sorgulama İşlemleri

Vergi Borcu sorgulama, mükelleflerin Vergi Dairesi işlemleri arasında en sık başvurduğu hizmetlerden. Bu sorgulamalar, aynı zamanda mükelleflerin Vergi Dairesi yoklama işlemleri için de veri oluşturur. Böylece bazı eksikler tespit edilir ve mükellef, var olan borçları konusunda bilgilendirilebilir. Vergi borçlarının takibi, ileri vadede yaşanacak problemlerin ve ceza borçlarının önünü keser. Bu sorgulama için kimlik belgenizi alarak bağlı olduğunuz müdürlüğe şahsen başvurabilirsiniz.

Not: Vergi borçlarının sorgulanması işlemi, mükelleflerin çeşitli amaçları için almak istediiği “Vergi Borcu Yoktur Yazısı” alımı için de gerekli. Yani bu yazıyı almak için müdürlüğe başvurduğunuzda ilk olarak vergi borçlarınız sorgulanır, eğer borcunuz yoksa yazı tarafınıza teslim edilir.

Vergi Borcu Ödeme İşlemleri

Mükelleflerin sık talep ettiği Vergi Dairesi işlemleri arasında bir de borç ödeme var. Bu ödemeler, günümüzde her ne kadar dijital ortamlar üzerinden yapılıyor olsa da bunun için Vergi Dairelerine başvurulabilir. Vergi Dairesinde yapılandırma talepleri, standart ödemelerin yanı sıra en çok karşılaşılan ödeme uygulamaları arasında yer alır. Bu, borçlarını ödemekte sorun yaşayan mükelleflerin belirli koşullar dâhilinde ödeme yapabilmesi için yapılan ödeme planlamalarını kapsar.

Not: Vergi Dairesi iade işlemleri, fazla ödenen tutarların geri alınabildiği uygulamaları ifade eder. Bu işlemlerin çerçevesi ise Vergi Dairesi tarafından belirlenir. Bir iade işlemi ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız Vergi Dairesine başvurabilirsiniz.

Belge Gönderme İşlemleri

Bazı durumlarda belge gönderme ihtiyacınız doğabilir. Çeşitli belgelerin gönderimi için de Vergi Dairesi işlemleri hizmetlerinden destek almanız gerekir. Vergi Dairesine fiziki olarak gitmeli ve belgenizi memurlara doğrudan teslim etmelisiniz. Ancak bazı işlemlerin internet üzerinden de yapılması mümkün.

Önemli! Birçok mükellef, evrak gönderimi yaparken hangi tarihi esas alacağını karıştırabilir. Bu noktada bazı işlemler için belirlenmiş tarihler olduğunu söyleyebiliriz. Ancak elden ibraz edilemeyen dosyalarda dosyanın Vergi Dairesine ulaşma tarihi esas alınır. Dosya posta yoluyla gönderildiyse kargolama tarihi esas alınmaz.

İnternet Vergi Dairesinde Hangi İşlemler Yapılır?

7 Ekim 2023’de Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından sunulan Dijital Vergi Dairesi, mükelleflerin birçok işlemi internet üzerinden yapmasını mümkün hâle getirdi. İnternet Vergi İdaresi üzerinden ödeme ve sorgulama gibi birçok işlem dakikalar içerisinde yapılabilir. Ancak adres değişimi gibi uygulamalar için fiziki başvurular gerekir. Buna benzer Vergi Dairesine gitmek zorunda olmadığınız uygulamalar için İnternet Vergi Dairesi hizmetini değerlendirebilirsiniz. Bunlardan bazılarını aşağıda sıraladık.

Vergi Levhası Alma İşlemleri

İnternet Vergi Dairesi işlemleri arasında bulunan Vergi Levhası alma uygulaması, işletmelerin zorunlu olduğu bir uygulama ve internet üzerinden edinilebilir. Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesinden alınan kod ve şifreyi kullanarak bunu kısa süre içinde yapabilirsiniz. İşte adımlar;

Siteye giriş yapın ve Vergi Dairesi bölümüne gidin.
Arama kısmından “Vergi Levhası Bilgileri” kelimelerini aratın.
Gelir Vergisi mükellefi iseniz burada T.C. Kimlik Numarası bilgilerinizi girmelisiniz.
Kurumlar Vergisi mükellefi iseniz de şirketinizin kimlik numarasını yazmalısınız.
Vergi Levhası için istediğiniz yılı seçerek devam edin.

Yıl seçiminden sonra işlemi tamamlayabilirsiniz. Vergi Levhası alırken sonrasında herhangi bir sorun yaşamamak için girdiğiniz bilgileri son bir kez kontrol etmenizi öneririz.

Beyanname Verme İşlemleri

Online Vergi Dairesi işlemleri arasında olan beyannameler, günümüzde dijital ortamda kolayca ve birkaç dakikada verilebilir. Eski dönemlere göre daha da kolaylaşan bu uygulama için Dijital Vergi İdaresi web sitesinden “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu” kısmını bulabilir ve bu formu doldurarak beyanda bulunabilirsiniz. Bu imkân, özellikle Gelir Vergisi mükelleflerinin işini kolaylaştırır. Çünkü Gelir Vergisi mükelleflerinin belirli dönemlerde beyanlarını ilgili müdürlüklere sunması gerekir.

Pasaport Harcı Ödeme İşlemleri

Pasaport harcı ödemeleri de online Vergi Dairesi işlemleri arasında yer alır. Bu işlem, birçok kişinin bankaya gitmesini gerektirdiği için can sıkıcı olabilir. Ancak pasaport harcı ve pasaport değerli kâğıt bedeli ve sürücü belgesi ödeme gibi birçok uygulama online şekilde yapılabilir. Buna T.C. Kimlik Kartı bedeli ödeme de dâhildir.

Vergi Dairesi ve Mal Müdürlüğü Farkları Nelerdir?

Vergi Dairesi ve Mal Müdürlüğü, birbiriyle sıkça karıştırılan ancak aynı olmayan kavramlar. Özellikle bazı ilçelerde Vergi Dairelerinin Mal Müdürlüklerine bağlı olması kafaların karışmasına neden olabilir. Ancak bu iki kurumun işleyişleri ve tanımları birbirinden ayrılır. Mal Müdürlükleri, daha çok Hazine ve Maliye Bakanlığının taşra bölgelerdeki temsili olarak hizmet verir ve kamu taşınmazlarıyla ilgilenir. Vergi Daireleri ise daha çok mükellefleri ilgilendiren vergi tahsili, beyanname gibi konulara bakar.

Vergi Dairesi ve Mal Müdürlüğü kurumları arasındaki farkları daha iyi anlamak için aşağıdaki açıklamalara göz atabilirsiniz;

Görev Tanımları

Vergi Dairesi: Bu daireler, mükelleflerin beyan ettikleri vergiyi tahsil etmek, borçların takibini yapmak ve çeşitli mükellef taleplerine hizmet vermek için çalışır. Bu kurumların temel görev tanımı, vergi incelemeleri yapmak ve bununla ilgili hizmetleri yürütmek olarak nitelendirilebilir. Doğrudan Maliye Bakanlığına bağlı çalışan bu kurumlar, belirli alanlarda hizmet sunar.
Mal Müdürlüğü: Hazinenin mal varlıklarının yönetimiyle ilgilenen Mal Müdürlükleri, devlet taşınmazlarının takası ve kiralanması gibi işlemlerin yürütülmesinde sorumlu olur. Aynı zamanda devlet alacaklarının tahsili de bu kuruma ait işlemler arasında yer alır. Bu kurumlar da Maliye Bakanlığına bağlı çalışır ancak görev alanları, Vergi Dairesine göre daha kapsamlı ve çeşitlidir.

Yapılan İşlemler

Vergi Dairesi: Mükelleflerin Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) gibi çeşitli vergilerinin işlemleri yapılır. Ayrıca vergi borcu sorgulama ve beyanname alımı gibi uygulamalar da bu kurumun kapsamına girer.
Mal Müdürlüğü: Devlete ait olan taşınmaz malların yönetimi ve tasarrufuyla Mal Müdürlüğü ilgilenir. Alacakların tahsili, miras konuları ve kamulaştırma işlemleri, bu kurumların görevleri arasında yer alır. Hazineye intikal eden malların yönetimi de Mal Müdürlüğüne ait olur.

Mükelleflerle İlişkiler

Vergi Dairesi: Bu kurumlar, mükelleflerle doğrudan iletişim kurar. Ödeme, beyanname ve dilekçe gibi konularda sürekli olarak ve yüz yüze iletişim söz konusu olur.
Mal Müdürlüğü: Mal müdürlüklerinde mükellef ilişkisi daha sınırlı olur. Daha çok devletin alacakları ve mal varlıkları ana konu olduğundan mükelleflerle kurulacak ilişkiler, devlet alacaklarının tahsili ve yönetimi gibi konularla sınırlandırılmış durumdadır.

Yetki

Vergi Dairesi: Mükelleflerin zamanında ve doğru bir şekilde vergi yükümlülüğünü yerine getirmesini sağlar. Kaçakçılık gibi durumlarda denetim ve inceleme yapma sorumluluğu da bu kuruma ait olur.
Mal Müdürlüğü: Hazinenin mal varlığını korumak, gereken durumlarda tasarruf etmek ve kaynakları yönetmek gibi sorumluluk ve yetkileri bulunur. Bunun yanı sıra Mal Müdürlüğü, devlete ait alacakların tahsilinde de sorumlu olur. Böyle bir durumda gereken işlemleri yapma yetkisi vardır.

Ayrıca şu tabloyu da inceleyebilirsiniz;

Vergi Dairesi	Mal Müdürlüğü
Bu daireler, çoğunlukla vergi işlemleri için ayrılmış fiziksel binalarda hizmet verir.	Envanter ve mal yönetimi için ayrılmış özel binalarda çalışma yürütülür.
Denetim konusu, “vergi uyumluluğu” olarak ifade edilebilir.	Denetim konusu, “kamu malzemelerinin uyumu ve envanter” gibi konular olur.
Beyanname alımı ve kabulü yapılır.	Beyanname ile ilgili işlem yapılmaz.
Çeşitli tahsilatlar alınır.	Bu kurumlarda tahsilat yapılmaz.